Diyabetik Anne Bebeklerinde Doğuştan Kalp Hastalıkları
Gebeliklerin en az %1,3’ünde komplikasyon olarak şeker hastalığı (diyabetes mellitus) görülür. Şeker hastalığı olan annelerden doğan bebeklerde (diyabetik anne bebeği) konjenital kalp hastalığı (KKH), kardiyomiyopati (kalp kasında kalınlaşma) ve akciğer damarlarında tansiyon yüksekliği (persistan pulmoner hipertansiyon) görülme sıklığı yüksektir. Delik (VSD), büyük damar anomalileri (büyük arter transpozisyonu, aort koarktasyonu) gibi hastalıklar sık görülürken, bu bebeklerin %10-20’sinde kalp kasında kalınlaşma (hipertrofik kardiyomiyopati) görülür. Konjenital kalp hastalıkları (KKH), yenidoğan bebeklerin yaklaşık %1’ni etkileyen sık görülen doğumsal hastalıklardır. Çoğu KKH’nin nedeni bilinmemektedir. Bazı KKH'lere bir bebeğin genlerindeki veya kromozomlarındaki değişiklikler neden olur. Diğer nedenler, annenin obezitesi, annenin hamilelik sırasında sigara içmesi, çevresel riskler veya annenin ilaç kullanımı gibi diğer faktörlerin ve genlerin kombinasyonları olabilir. Hamilelik sırasında diyabetin kötü kontrolü, KKH'ler de dahil olmak üzere birçok doğum kusuru olasılığını artırır. Hamilelikten önce diyabeti olan kadınların, diyabeti olmayan kadınlara kıyasla KKH'den etkilenen bir gebelik geçirme olasılığı yaklaşık 4 kat daha fazladır. Her yıl meydana gelen KKH'lerin yaklaşık %8'inin, gebelik öncesinde ve erken dönemde iyi kontrol edilmeyen diyabet nedeniyle olduğu tahmin edilmektedir. Gebelik öncesi ve erken dönemdeki diyabet, bazı KKH riskini diğerlerinden daha fazla arttırmaktadır. Örneğin, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki bebekler arasındaki atriyoventriküler septal defektlerin (AVSD) neredeyse %24'ü, hamilelik öncesi ve erken dönemde kontrolsüz diyabetle ilişkilidir. Öte yandan, Aort koarktasyonlarının yaklaşık %8'i gebelik öncesi ve erken dönemde diyabetle ilişkilidir. Bu nedenle şeker hastalığı olan gebelerin, gebeliğin 18-22. haftalarında fetal ekokardiyografi (Fetal EKO) ile değerlendirilmesi gereklidir. Ayrıca tüm diyabetik anne bebekleri doğum sonrası ekokardiyografi (Transtorasik EKO) ile değerlendirilmelidir.
Doç. Dr. Önder Doksöz Çocuk Kardiyoloji Uzmanı